10 hiểu lầm về lão hóa và bí quyết chăm sóc sức khỏe cho người già

Lão hóa là một phần tự nhiên của cuộc sống, nhưng xung quanh nó vẫn tồn tại nhiều quan niệm sai lầm. Việc hiểu rõ thực tế về lão hóa không chỉ giúp người cao tuổi tận hưởng cuộc sống mà còn giúp gia đình, người thân cung cấp sự hỗ trợ tốt nhất. Hãy cùng Nana tìm hiểu những sai lầm phổ biến về quá trình lão hóa cũng như những định kiến sai lầm về người già dưới đây.

1. “Người già cô đơn”?

Người ta thường nhắc đến thuật ngữ “người già cô đơn” nhưng thực tế, cô đơn hay trầm cảm không phải là trạng thái tự nhiên của tuổi già. Tuy nhiên không phải ai cũng như vậy. Nhiều người vẫn tích cực tham gia các hoạt động cho người cao tuổi, các hoạt động xã hội, hoặc đơn giản là kết nối với con cháu hàng ngày, giữ một cuộc sống tích cực và vui vẻ.  

Tuy nhiên cũng phải nhìn nhận một thực tế rằng, khi già đi, một số người có thể thấy mình bị cô lập và đơn độc. Con cái ở xa hoặc đi làm cả ngày, bạn đời không còn nữa, xung quanh không có ai để tâm sự, chia sẻ. Điều này có thể dẫn đến cảm giác chán nản, lo lắng và buồn bã. Tình trạng chán nản và cô đơn dai dẳng có thể dẫn đến suy giảm chức năng thể chất và tinh thần. Trong những trường hợp này, Người thân và gia đình không nên coi những cảm giác này là bình thường và nên có các biện pháp để giúp người già sống tích cực mỗi ngày. Nếu con cái không thể chăm sóc và quan tâm đến người già hàng ngày, hãy khuyến khích họ tham gia và các câu lạc bộ hay hoạt động cho người cao tuổi. Nếu việc di chuyển người cao tuổi khó khăn, người nhà có thể tham khảo các dịch vụ chăm sóc tại nhà. 

2. Người già không cần ngủ nhiều?

Người lớn tuổi cần ngủ đủ giấc như những người lớn khác: bảy đến chín giờ mỗi đêm. Tuy nhiên, chất lượng và số lượng giấc ngủ có thể giảm theo tuổi tác. Người lớn tuổi có thể thấy mình khó ngủ và duy trì giấc ngủ hơn. Ngủ đủ giấc có thể giúp hầu hết mọi người khỏe mạnh và tỉnh táo. Ngủ đủ giấc cũng có thể giúp giảm nguy cơ té ngã, cải thiện sức khỏe tinh thần tổng thể và có nhiều lợi ích khác. Nếu chất lượng giấc ngủ giảm, hãy thử các biện pháp như thiết lập thói quen ngủ khoa học, tạo không gian yên tĩnh và tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ.

3. Người cao tuổi không thể học hỏi điều mới?

Đừng nghĩ người cao tuổi là không thể học thêm điều mới. Nhiều cụ ông cụ bà vẫn quay lại giảng đường đại học để theo đuổi ước mơ còn dang dở thời còn trẻ. Ở Trung Quốc, đã có những lớp học đại học dành cho người cao tuổi. Người cao tuổi có thể học hỏi, sáng tạo và thậm chí là khám phá những sở thích mới. Khoa học còn chứng minh việc học những kỹ năng mới có thể cải thiện trí nhớ và tăng cường sức khỏe não bộ.

4. Người già chắc chắn sẽ mắc chứng mất trí nhớ?

Không phải người già nào cũng mắc hội chứng suy giảm, mất trí nhớ. Mặc dù nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ tăng lên khi mọi người già đi, nhưng điều này không phải là không thể tránh khỏi và nhiều người sống đến 90 tuổi trở lên mà không bị suy giảm đáng kể về suy nghĩ và hành vi, đặc trưng của chứng mất trí nhớ. Khoảng một phần ba số người trên 85 tuổi mắc một số dạng chứng mất trí nhớ, nghĩa là khoảng hai phần ba không mắc phải. Thỉnh thoảng quên một cuộc hẹn hoặc làm mất chìa khóa là những dấu hiệu điển hình của chứng hay quên nhẹ, đây là một phần phổ biến của quá trình lão hóa bình thường. 

Tuy nhiên, hãy nói chuyện với bác sĩ nếu bạn và người thân của mình lo lắng về trí nhớ và suy nghĩ của mình hoặc nhận thấy những thay đổi trong hành vi và tính cách của mình. Những vấn đề này có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, một số trong đó có thể điều trị được hoặc có thể đảo ngược. Việc tìm ra nguyên nhân rất quan trọng để xác định các bước tiếp theo tốt nhất.

5. Người già nên tránh tập thể dục để không bị chấn thương?

Tập thể dục và hoạt động thể chất có thể tốt cho sức khỏe của một người ở mọi lứa tuổi, bao gồm cả người già. Tập thể dục là một phần quan trọng giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe. Tùy vào tình trạng sức khỏe của mỗi người mà có thể tham gia các bài tập thể dục khác nhau. Các bài tập nhẹ nhàng như yoga, thái cực quyền hay đi bộ đã được chứng minh là cải thiện sự cân bằng và ổn định ở người lớn tuổi, có thể giúp duy trì sự độc lập và ngăn ngừa té ngã. Ngoài tác dụng tích cực đến sức khỏe thể chất, tập thể dục còn là một cách hiệu quả để cải thiện sức khỏe tinh thần, giúp người cao tuổi cảm thấy vui tươi và tích cực trong cuộc sống.

6. Nếu một thành viên trong gia đình mắc bệnh Alzheimer, liệu tôi có mắc bệnh này không?

Nguy cơ mắc bệnh Alzheimer của một người có thể cao hơn nếu họ có tiền sử gia đình mắc chứng mất trí vì một số biến thể di truyền được biết là làm tăng nguy cơ. Tuy nhiên, việc có cha mẹ hoặc thành viên gia đình thân thiết khác mắc bệnh Alzheimer không nhất thiết có nghĩa là người đó sẽ mắc bệnh.

Trong hầu hết các trường hợp, nguy cơ mắc bệnh Alzheimer của một người bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm tác động của nhiều gen. Các yếu tố về môi trường, lối sống và sức khỏe — chẳng hạn như tăng huyết áp, tập thể dục, chế độ ăn uống, tiếp xúc với chất ô nhiễm và hút thuốc — cũng có thể ảnh hưởng đến nguy cơ của một người. Mặc dù gen di truyền nằm ngoài tầm kiểm soát, mọi người có thể thực hiện các bước để duy trì sức khỏe khi họ già đi, chẳng hạn như tập thể dục thường xuyên, kiểm soát huyết áp cao và không hút thuốc.

7. Người lớn tuổi không thể thích nghi với công nghệ?

Người cao tuổi ngày càng sử dụng thành thạo các thiết bị công nghệ. Bằng cách tham gia lớp học cơ bản về điện thoại thông minh, họ không chỉ giảm cảm giác cô đơn mà nó còn giúp giữ kết nối với người thân. 

8. Loãng xương chỉ là vấn đề của phụ nữ?

Không, mặc dù loãng xương - một tình trạng khiến xương giòn hơn và dễ gãy hơn - phổ biến hơn ở phụ nữ, căn bệnh này cũng ảnh hưởng và có thể gặp phải ở nam giới. Mặc dù nam giới có thể không dễ bị loãng xương vì họ bắt đầu với mật độ xương cao hơn phụ nữ, nhưng cứ 5 người đàn ông trên 50 tuổi thì có một người sẽ bị gãy xương liên quan đến loãng xương. Đến tuổi 65 hoặc 70, nam giới và phụ nữ mất khối lượng xương với tốc độ như nhau.

Giống như phụ nữ, có nhiều yếu tố khiến nam giới có nguy cơ bị loãng xương, bao gồm tiền sử gia đình, thiếu canxi hoặc vitamin D và quá ít bài tập chịu lực. Nồng độ testosterone thấp, uống quá nhiều rượu, dùng một số loại thuốc và hút thuốc là những yếu tố nguy cơ khác.

9. Tôi có “quá già” để bỏ thuốc lá không?

Bất kể bạn bao nhiêu tuổi hay đã hút thuốc bao lâu, việc bỏ thuốc bất cứ lúc nào cũng cải thiện sức khỏe của bạn. Lợi ích của việc bỏ thuốc có thể bao gồm ít bệnh tật hơn như cảm lạnh và cúm, thở dễ dàng hơn và có nhiều năng lượng hơn.

Việc bỏ thuốc sẽ có một vài tác dụng gần như ngay lập tức. Trong vòng vài giờ, mức carbon monoxide trong máu của bạn bắt đầu giảm và trong vài tuần, tuần hoàn được cải thiện và chức năng phổi tăng lên. Theo thời gian, việc bỏ thuốc cũng có thể làm giảm nhịp tim và huyết áp. Ngoài ra, việc bỏ thuốc lá làm giảm nguy cơ ung thư, đau tim, đột quỵ và bệnh phổi. Việc bỏ thuốc cũng sẽ làm giảm các rủi ro liên quan đến việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động cho các thành viên khác trong gia đình hoặc người chăm sóc trong nhà. Không bao giờ là quá muộn để gặt hái những lợi ích của việc bỏ thuốc lá và làm gương lành mạnh cho gia đình và bạn bè của bạn.

10. Lão hóa đồng nghĩa với việc mất đi giá trị?

Người cao tuổi là kho báu của trí tuệ, kinh nghiệm và tình yêu thương. Sự hiện diện và những đóng góp của họ là nền tảng cho sự phát triển gia đình và xã hội. 

Đừng nghĩ rằng khi già đi, bạn gặp khó khăn trong các vấn đề sức khỏe, và mất hết giá trị đối với con cháu, gia đình và xã hội. Trên thực tế, người cao tuổi là kho báu của trí tuệ, kinh nghiệm vô cùng quý giá đối với giới trẻ. Tỷ phú Warren Buffett hiện nay đã hơn 90 tuổi nhưng vẫn điều hành các cuộc họp cổ đông hàng năm và được cả thế giới ngưỡng mộ. Sự hiện diện và những đóng góp của người cao tuổi là nền tảng cho sự phát triển gia đình và xã hội. 

Trên đây là 10 quan niệm sai lầm phổ biến về lão hóa và người cao tuổi. Hy vọng bài viết này giúp bạn có cái nhìn đúng đắn hơn về người cao tuổi và chăm sóc sức khỏe người già, giúp đời sống người già ngày càng tích cực và có ý nghĩa.